Grupo Operativo: Dixitalización e transferencia para unha oliveira tradicional andaluza máis eficiente e sostible

Os novos ecoréximes da PAC fomentan prácticas que protexan o solo e optimicen o aproveitamento da auga nas concas olívicas mediante a utilización de cubertas de terra que protexen a súa superficie, aumenten a biodiversidade e contribúan así á captación de CO2. Os agricultores poderán solicitalos cubrindo unha superficie mínima de polo menos o 40% do ancho libre da proxección do dosel. Prohibiríanse os traballos de mantemento, o que suscitou críticas, aínda que algunhas comunidades autónomas estudan permitir unha labra mínima de mantemento de 10-15 cm para favorecer a rápida mineralización, o enriquecemento do solo e a retención de humidade.

O incentivo previsto para esta práctica é de 165,17 euros por hectárea, que, segundo algunhas estimacións, podería alcanzar un máximo de 272,53 euros para cultivos leñosos en pendentes pronunciadas. É un apoio insuficiente. Queda moito camiño por percorrer para recoñecer o valor que estes sistemas agrícolas centenarios proporcionan á sociedade a través dos seus servizos ecosistémicos, que, na maioría dos casos, nin son valorados nin xeran retorno económico. O impacto negativo da desaparición destas explotacións tería repercusións socioeconómicas no sector agroalimentario e nas zonas rurais nas que se sitúan.

E non parece haber unha alternativa viable para frear o despoboamento rural, empoderar ás mulleres e atraer á mocidade cara a un modo de vida que debe ir acompañado da adopción de novas tecnoloxías que lles axuden a superar os retos actuais. O sector e as autoridades que o regulan deben traballar para buscar solucións que garantan a sustentabilidade e a rendibilidade das oliveiras tradicionais de alta montaña se non queremos que as rúas de moitas das nosas vilas desaparezan xunto coas oliveiras.

Accións de colaboración para a supervivencia dos olivares tradicionais. HIDROLIVAR propón aproveitar as TIC como vehículos de transferencia de coñecemento para implementar metodoloxías de iniciativa colectiva a escala de microconcas, un novo enfoque da agricultura, a maior escala que a dos propietarios individuais ou das explotacións. Estase actuando en catro fincas diferentes, cuxas actuacións repercuten nas dos seus veciños, nun barranco consolidado que afecta a catro propietarios en Obejo, para protexer o solo. De común acordo entre os catro propietarios, que asumen o proxecto de forma colaborativa, leváronse a cabo tres medidas: 1) Presas formadas por elementos modulares prefabricados, autoconstruíntes, lixeiros e rendibles na fosa principal, tipo SOILPROTECT. En total instaláronse seis presas en distintos tramos do barranco para reter sedimentos compensando a pendente. 2) Plantacións de sebes nas beiras das estradas que atravesan explotacións agrarias como barreira para evitar danos por caudal concentrado de auga e mellorar a paisaxe e a biodiversidade. 3) Pica de restos de poda para a protección e rexeneración do solo e captura de carbono, mediante a acumulación de restos vexetais de varias parcelas organizadas mediante iniciativas colectivas, o que permite aforrar custos nesta difícil tarefa en parcelas con pendentes superiores ao 20%.

Accións de colaboración para a supervivencia dos olivares tradicionais. HIDROLIVAR propón aproveitar as TIC como vehículos de transferencia de coñecemento para implementar metodoloxías de iniciativa colectiva a escala de microconcas, un novo enfoque da agricultura, a maior escala que a dos propietarios individuais ou das explotacións. Estase actuando en catro fincas diferentes, cuxas actuacións repercuten nas dos seus veciños, nun barranco consolidado que afecta a catro propietarios en Obejo, para protexer o solo. De común acordo entre os catro propietarios, que asumen o proxecto de forma colaborativa, leváronse a cabo tres medidas: 1) Presas formadas por elementos modulares prefabricados, autoconstruíntes, lixeiros e rendibles na fosa principal, tipo SOILPROTECT. En total instaláronse seis presas en distintos tramos do barranco para reter sedimentos compensando a pendente. 2) Plantacións de sebes nas beiras das estradas que atravesan explotacións agrarias como barreira para evitar danos por caudal concentrado de auga e mellorar a paisaxe e a biodiversidade. 3) Pica de restos de poda para a protección e rexeneración do solo e captura de carbono, mediante a acumulación de restos vexetais de varias parcelas organizadas mediante iniciativas colectivas, o que permite aforrar custos nesta difícil tarefa en parcelas con pendentes superiores ao 20%.