Proxecto H2020 INDUCE: cara a unha industria agroalimentaria sostible: programas de creación de capacidades en eficiencia enerxética
- Tipo Proxecto
- Estado Cheo
- Execución 2018 -2020
- Orzamento asignado 1.997.191,25 €
- Ámbito Europeo
- Fonte principal de financiamento H2020
- Páxina web do proxecto INDUCE
INDUCE aplicou a metodoloxía desenvolvida no proxecto en 14 empresas piloto de España, Francia, Holanda e Alemaña. A metodoloxía INDUCE consta de catro fases diferentes: inspiración, ideación, implementación e seguimento. Durante a primeira fase do proxecto deseñouse tanto a inspiración como a ideación, e na segunda realizouse a implantación e o seguimento coas empresas piloto.
A primeira actividade na fase de implantación foi a formación, impartida por CIRCE en España, KWA nos Países Baixos, ÖKOTEC en Alemaña e CRITT en Francia. Tras a formación, realizáronse varias actividades de seguimento ao longo de varios meses para avaliar os efectos da formación nas empresas piloto.
Unha vez finalizadas as actividades coas empresas piloto, o paso final do proxecto foi a replicación da metodoloxía INDUCE. Neste sentido, formáronse formadores externos nos catro países para presentar a metodoloxía INDUCE e todas as experiencias recollidas nas empresas piloto para facilitar a implantación da metodoloxía en novas empresas de alimentación e bebidas.
As auditorías enerxéticas e a implantación de sistemas de xestión enerxética permiten ás empresas identificar oportunidades de aforro enerxético e, en consecuencia, mellorar o seu índice de eficiencia enerxética. Non obstante, a eficacia destas ferramentas depende do comportamento do consello de administración e dos empregados, que está influenciado por aspectos organizativos, estruturais e culturais. Dado que estes aspectos non están totalmente contemplados nos procedementos actuais, cómpre garantir que as súas recomendacións se traduzan na implantación efectiva de medidas de eficiencia enerxética. INDUCE responde a esta necesidade desenvolvendo unha metodoloxía e varios recursos para motivar aos principais interesados da empresa cara a un comportamento máis eficiente enerxéticamente e unha cultura mediante formación e intervencións dirixidas.
A metodoloxía INDUCE está deseñada para ser facilmente adaptable a diferentes empresas e sectores, baseándose nun enfoque de Deseño Centrado no Humano e diferentes modelos de comportamento e organización. Non obstante, para o seu desenvolvemento, o proxecto INDUCE céntrase nun sector concreto para demostrar a solución, sentar as bases para a súa implantación, validar os resultados nas empresas e replicalos noutros sectores. Por este motivo, a metodoloxía INDUCE foi validada no sector da alimentación e das bebidas, que presenta a maior redución prevista da intensidade enerxética para 2050.
A metodoloxía INDUCE foi probada en España, Francia, Holanda e Alemaña, que representan o 46% das empresas do sector en Europa.
O sector de alimentos e bebidas é o maior sector manufacturero da UE en termos de facturación, valor engadido e emprego. Ademais, é un consumidor importante de enerxía, o que significa que a cantidade de enerxía necesaria para cultivar, procesar, envasar e entregar alimentos aos cidadáns europeos en 2013 supuxo aproximadamente o 26 % do consumo final de enerxía da UE. Non obstante, aínda que a UE logrou avances significativos na incorporación das enerxías renovables e na mellora da eficiencia enerxética noutros sectores, a porcentaxe de enerxías renovables, así como a eficiencia enerxética, no sector alimentario segue sendo relativamente pequena. Por este motivo, este sector presenta a maior redución prevista da ratio de intensidade enerxética para 2050 (de 0,023 ktep/M€ en 2015 a 0,007 ktep/M€ en 2050). Ao mesmo tempo, coa previsión de que a poboación mundial alcanzará os 9.000 millóns en 2050, xurdirán numerosos desafíos, entre eles a necesidade dun aumento global do 60% da oferta de alimentos e un aumento do 45% da demanda mundial de enerxía.
Neste sentido, INDUCE busca potenciar as empresas para lograr un cambio organizativo e crear unha comunidade de formadores co apoio das Asociacións Nacionais.
O sector agroalimentario caracterízase polo seu enfoque conservador ante o cambio e pola implantación de novas solucións. Non obstante, cómpre sinalar que, en definitiva, son as persoas as que toman as decisións nas empresas, polo que a súa concienciación sobre a sustentabilidade incide directamente. A viabilidade económica adoita ser o principal factor que inflúe na toma de decisións. Non obstante, cómpre sinalar que a sociedade civil xoga un papel importante na abordaxe do desafío do cambio climático. O comportamento individual é o que configura a economía, e parece que se fará máis verde co paso do tempo. Polo tanto, a concienciación sobre a sustentabilidade é clave para seguir impulsando un cambio de mentalidade global que influirá nos escenarios futuros, algo que investigou INDUCE.
Para apoiar e facilitar a implantación da metodoloxía, o proxecto INDUCE desenvolveu unha plataforma de acceso aberto con materiais formativos, leccións en liña, pautas e ferramentas a disposición de empresas e expertos que buscan aumentar a súa eficiencia enerxética.
En resumo, os obxectivos do proxecto inclúen:
1. Desenvolver unha metodoloxía adaptable utilizando un enfoque de deseño centrado no ser humano para o deseño de programas de desenvolvemento de capacidades.
2. Identificar as necesidades, requisitos e motivacións xerais no sector da alimentación e das bebidas.
3. Definir intervencións, ferramentas e pautas para aumentar a capacidade de implantación da eficiencia enerxética.
4. Impulsar a implantación de máis de 400 medidas de eficiencia enerxética.
5. Xerar cambios na mentalidade de todos os grupos de interese da empresa para incluír a eficiencia enerxética.
6. Crea a comunidade INDUCE.
7. Poñer dispoñibles programas de creación de capacidades.
8. Influír nos programas nacionais e abordar as barreiras existentes para a implementación de intervencións e formación INDUCE no sector de alimentos e bebidas.
O proxecto INDUCE desenvolverá unha plataforma de acceso aberto (INDICE Toolkit) que proporcionará materiais formativos, leccións en liña, pautas e ferramentas para as empresas que desexen aumentar a súa eficiencia enerxética. Ademais, a metodoloxía INDUCE integrarase na plataforma co obxectivo de deseñar un programa específico de desenvolvemento de capacidades para cada empresa que acceda ao kit de ferramentas INDUCE, dando como resultado unha formación ad hoc adaptada ás necesidades e oportunidades da empresa. A metodoloxía INDUCE vinculará a transferencia de coñecemento de eficiencia enerxética con modelos de cambio organizativo e de comportamento, establecendo unha cultura enerxética e un ambiente propicio para o cambio dentro da empresa, ao tempo que motivará aos empregados a actuar de forma máis sostible. O único desta metodoloxía é que seguirá un enfoque de deseño centrado no ser humano, realizando cada fase en estreita colaboración cos usuarios finais do programa de desenvolvemento de capacidades. Isto permitirá a INDUCE interactuar e probar as mellores intervencións, medidas, etc. coas empresas. a implementar. A metodoloxía e o conxunto de ferramentas INDUCE serán probados e validados en 15 empresas piloto do sector de alimentos e bebidas de catro países que representan máis do 45% das empresas da UE deste sector: España, Francia, Holanda e Alemaña. Nun segundo paso de replicación, establecerase unha comunidade de formadores INDUCE mediante a certificación de 60 formadores INDUCE. Encargaranse de implantar a metodoloxía INDUCE noutras 300 empresas, incrementando así o impacto de INDUCE ata os 106 GWh/ano de aforro enerxético. O Consorcio INDUCE inclúe tres centros de investigación recoñecidos con experiencia en eficiencia enerxética, ciencias do comportamento e procesos de toma de decisións. Ademais, participaron en cada país piloto un socio responsable da formación a nivel nacional e unha asociación como organización multiplicadora. Por último, este consorcio competitivo complétase cunha peme orientada á investigación centrada na explotación e difusión.
Dentro do proxecto INDUCE, antes do seu peche, non se replicaran actuacións en 300 empresas do sector, ademais das 15 empresas piloto implicadas dende o inicio do proxecto. Por iso, para avaliar os impactos do proxecto, desenvolveuse unha metodoloxía para estimar os impactos enerxéticos, ambientais e económicos. Entre as empresas piloto que participaron no proxecto, 11 presentaron o conxunto completo de datos necesarios para estimar o impacto do proxecto.
A continuación calculouse o impacto global do proxecto asumindo que 315 empresas conseguiran os mesmos resultados que os observados de media nas empresas piloto. Neste sentido, a metodoloxía INDUCE ten potencial para desbloquear un total de 490 medidas de eficiencia enerxética en empresas piloto e réplica. Isto significaría que a formación INDUCE permitiu ás empresas desbloquear un 22% máis de medidas das previstas orixinalmente.
O obxectivo do proxecto era aforrar 106 GWh/ano de enerxía primaria. Asumindo que 315 empresas lograsen o mesmo aforro enerxético observado nas empresas piloto, o proxecto INDUCE acadaría 554 GWh/ano, case 5,2 veces o obxectivo do proxecto. Ademais, o aforro sería de 20 millóns de euros anuais, un 15% superior ao obxectivo do proxecto, con investimentos un 17% inferiores ao obxectivo e evitando 95 ktCO2/ano de emisións (7 veces superior ao obxectivo do proxecto).
En canto aos formadores, durante o proxecto formáronse 61 formadores externos. Finalmente, en canto ao impacto social, informouse do proxecto a 2.500 persoas, con 8.000 visitas á páxina web, 80.000 impresións en redes sociais e a celebración de 21 eventos.
- FUNDACION CIRCE CENTRO DE INVESTIGACION DE RECURSOS Y CONSUMOS ENERGETICOS (CIRCE)
Proxectos relacionados
