Proxecto LIFE: Microalgas con plantas aromáticas como bioestimulantes con efecto biocida

O proxecto LIFE ALGAR-BBE demostrou a eficacia de tres formulacións seguras, sostibles e de orixe natural con acción bioestimulante e biocida. A acción bioestimulante conseguiuse mediante a adición de microalgas, e a acción biocida conseguiuse mediante extractos de plantas aromáticas, así como residuos da extracción de espirulina e residuos da industria olivícola. Produciuse e optimizouse un volume suficiente de biomasa concentrada (20 % de microalgas) das especies Nannochloropsis gaditana (49 kg | 288 litros de biomasa húmida) e Acutodesmus obliquus (20,6 kg | 200 litros de biomasa húmida), que serviron como materia prima para a produción dos novos fertilizantes. Desenvolvéronse e optimizáronse tres formulacións con extractos de plantas aromáticas, unha para aplicación radicular, outra para aplicación foliar e outra para aplicación doméstica.

O carácter demostrativo do proxecto baseouse na aplicación de formulacións producidas a partir de microalgas e plantas aromáticas, considerando a dobre función na produción de cultivos (como biofertilizante e produto biocida), a escala piloto en parcelas experimentais de cultivos de tomate, millo, pemento e pataca situadas en España, e a escala real (industrial) en parcelas de cultivo de tomate e millo situadas en dúas localidades (Estremadura e Portugal), durante 3 campañas de cultivo diferentes ao longo de 3 anos. En cada localización, os ensaios realizáronse nunha superficie de 3 ha para cultivos de tomate e 3 ha para cultivos de millo, e 1 ha en cada caso para cultivos de pemento e pataca.

Os rendementos das colleitas melloraron en xeral aplicando, xunto cos fertilizantes convencionais, formulacións que conteñen extractos de plantas aromáticas en diferentes concentracións, aplicadas foliarmente a 3 l/ha en catro etapas clave do cultivo, dependendo da fenoloxía: durante o crecemento, a floración, o cuajado e o engorde do froito.

Algúns dos principais achados foron:

• A avaliación ecotoxicolóxica das formulacións non revelou ningún síntoma nin signo de fitotoxicidade. Non se observou ningún efecto negativo sobre os organismos beneficiosos en ningún dos sitios.
• As concentracións de nitratos na solución do solo diminuíron e a redución da fertilización nitroxenada entre as diferentes parcelas provocou unha diminución das concentracións de nitratos.
• O uso das formulacións desenvolvidas no proxecto levou a unha redución dos residuos de pesticidas na auga lixiviada.
• Conseguíuse unha xestión sostible, centrándose exclusivamente na superficie de solo agrícola libre de residuos, que representa o 93,2 % da superficie total analizada.
• Os rendementos das colleitas melloraron coa aplicación de formulacións que conteñen microalgas e extractos de plantas aromáticas. O desenvolvemento da planta foi maior nas parcelas tratadas con aplicacións foliares cunha maior porcentaxe de extracto de plantas aromáticas.
• En canto á prevención de pragas e enfermidades, as formulacións demostraron a súa eficacia, xa que non foi necesaria a aplicación de pesticidas químicos durante o cultivo. Isto significa que as formulacións desenvolvidas poden reducir os fertilizantes tradicionais e substituír os pesticidas químicos empregados na agricultura.
• Non se detectaron residuos de pesticidas nin no tomate nin no millo producidos durante as tempadas estudadas. Polo tanto, o uso de ingredientes activos derivados quimicamente foi correcto e a aplicación no campo das novas formulacións cumpre o seu obxectivo desde a perspectiva da seguridade alimentaria.
• Menos pesticidas e maiores rendementos poden resultar en aforros nos custos de insumos, así como en menores custos de man de obra e maquinaria asociados á aplicación de pesticidas.