Mesa redonda na Expo Agritech 2024: Claves para a transformación dixital do sector agroalimentario

No marco da Expo Agritech 2024 , celebrouse o pasado 27 de novembro a mesa redonda "Asesoría para a dixitalización do sector agroalimentario" , onde os principais expertos debateron sobre os retos, oportunidades e marcos de apoio necesarios para acelerar a adopción tecnolóxica no sector -comida. A sesión, moderada por Maite Ambrós Mendioroz, subdirectora xeral de Innovación e Dixitalización da Dirección Xeral de Desenvolvemento Rural, Innovación e Formación Agroalimentaria do MAPA ; deixou claro que a transformación dixital implica un equilibrio entre solucións tecnolóxicas accesibles, asesoramento especializado e políticas públicas ben orientadas.

Dixitalización segundo o tamaño: unha brecha clara

Un dos puntos recorrentes foi como as necesidades tecnolóxicas varían significativamente entre pequenas e grandes empresas. Alberto García Carmona, da Federación Española do Viño , explicou que as adegas máis pequenas afrontan barreiras para acceder a ferramentas tecnolóxicas e asesoramento, mentres que as grandes contan con departamentos especializados que lideran as súas estratexias de dixitalización. Este desequilibrio subliña a importancia de ofrecer solucións escalables e accesibles para as pequenas empresas.

Manuel Laínez Andrés, da Fundación Cajamar, abordou outro problema crítico: a falta de interoperabilidade entre ferramentas dixitais. Para os pequenos produtores, esta desconexión complica a adopción tecnolóxica, mentres que as grandes empresas priorizan a formación técnica como piar estratéxico.

A interoperabilidade e a importancia do benchmarking

Zheni Valerieva Zhivkova Todorova, representante de Hyperplan , puxo sobre a mesa a necesidade de deseñar sistemas interoperables mediante APIs que permitan optimizar recursos e compartir datos en tempo real. Aínda que recoñeceu que a resistencia ao cambio segue sendo un obstáculo, subliñou que a concienciación e a demostración de beneficios son fundamentais para superalo.

O papel clave dos Centros de Innovación Dixital

Pola súa banda, Victoria Eugenia Sánchez Fuentes, directora do Programa de Apoio aos Centros de Innovación Dixital da EOI , presentou estas entidades como centros neurálxicos da innovación para as pemes. A súa función non se limita a aplicar tecnoloxías existentes, senón que buscan explorar novas aplicacións tecnolóxicas que resolvan problemas aínda non abordados. Na súa visión, os DIH poden actuar como "especialistas", pero é necesario contar con "médicos xerais" que orienten o diagnóstico e a toma de decisións iniciais.

Marcos de apoio: incentivos e sustentabilidade

Ricardo Alarcón Roldán, do Ministerio de Agricultura de Andalucía , destacou a urxencia de axustar os marcos de axudas existentes para favorecer máis directamente a adopción de ferramentas dixitais. Preguntas recorrentes entre os gandeiros, como "Canto custa?" e “¿Hai axuda?”, reflicten unha dependencia dos incentivos económicos e a necesidade de claridade nas opcións dispoñibles.

Maite Ambrós (MAPA) levantou entón unha reflexión crucial: a tendencia do sector a priorizar o apoio económico directo ao asesoramento estratéxico. Esta preferencia mostra a importancia de reforzar o apoio técnico na toma de decisións dos investimentos tecnolóxicos.

A figura do asesor: a confianza como eixo central

Tanto Manuel Laínez como Alberto García Carmona destacaron a figura do asesor tradicional como o vínculo de confianza que debe apoiar a transformación dixital. Segundo Laínez, é fundamental que estes técnicos se convertan en embaixadores das novas tecnoloxías, mentres que García Carmona avogou por plataformas de formación e asesoramento gratuítos, como a que desenvolve a Federación Española do Viño.

Retos e visión de futuro

O peche da mesa redonda sinalou os grandes retos pendentes. A fenda dixital, especialmente entre as pequenas explotacións, segue sendo un reto crítico. Ademais, destacouse a necesidade de formar técnicos e asesores en competencias dixitais avanzadas, como a ciberseguridade, a interoperabilidade e as novas ferramentas tecnolóxicas.

Finalmente, os participantes coincidiron en que a abundancia de fondos actuais, como os de Next Generation, é temporal. Isto obríganos a deseñar estratexias sostibles que aseguren a continuidade na transformación dixital do sector.

Conclusión: un sector en transición

A mesa redonda deixou unha conclusión clara: a dixitalización do sector agroalimentario require dun enfoque integral, onde as tecnoloxías sexan accesibles, o asesoramento próximo e as políticas públicas proporcionen estabilidade a longo prazo. A colaboración entre gandeiros, asesores, centros de innovación e administracións públicas será clave para construír un futuro competitivo, inclusivo e sostible no sector.