
Grupo Operativo PLANFORLAB: Rede de bosques de laboratorio con plantas melloradas para aumentar a resiliencia e a produción en bosques de coníferas
- Tipo Grupo operativo
- Estado En proceso
- Execución 2024 -2027
- Orzamento asignado 599.134,00 €
- Ámbito Supraautonómico
- Comunidade Autónoma Galicia; Madrid, Comunidad de; País Vasco
- Fonte principal de financiamento PAC 2023-2027
- Páxina web do proxecto GO PLANFORLAB
O proxecto ten como obxectivo implementar tecnoloxías innovadoras na produción de plantas forestais melloradas, aumentando a eficacia da prevención e o control contra as enfermidades forestais que afectan os bosques comerciais de coníferas mediante a introdución de plantas melloradas xeneticamente, harmonizando as metodoloxías de seguimento verificando os beneficios para os silvicultores e os xestores forestais do uso de plantas xenéticas de alta calidade, promovendo o seu consumo na reforestación e creando unha rede de colaboración dixital para o intercambio de resultados e a súa transferencia a potenciais beneficiarios.
- A1-A8. R1. Deseño de bosques de laboratorio e protocolos de monitorización. Redacción de 3 proxectos de Laboratorio Forestal e 6 modelos de silvicultura resiliente. Documentación de protocolos e modelos forestais.
- A1-A15. R2. Establecemento de megagametófitos, campañas de enraizamento de estacas, cultivo en viveiro de plantas de material xenético innovador. Realización de probas de resistencia e proliferación de patóxenos por período. Caracterización da reactividade do enraizamento e da resistencia a enfermidades, inventario de plantas en formato forestal producido. Análise dos datos das probas e documentación dos logros.
- A1-A9. R3. Localización, caracterización e deseño de parcelas de proba. Desenvolvemento de tres protocolos de seguimento e tres proxectos de implementación con deseño estatístico e demostrativo de modelos forestais resilientes. Execución e visitas técnicas, con elaboración de informes. Documento de resultados.
- A1-A7.R4. Realización de tres obradoiros interrexionais (Galicia, Castela e León e País Vasco) para o deseño da rede de colaboración tecnolóxica. Deseño dun cuestionario para a identificación e caracterización de parcelas de ensaio de mellora xenética de coníferas. 3 inventarios rexionais de parcelas de proba. Redacción de documentos de arquitectura de plataformas dixitais e xeración de bases de datos. Documento conxunto de resultados. Implementación efectiva da plataforma dixital para a rede de colaboración tecnolóxica.
No ámbito territorial que comprende Galicia, Castela e León e o País Vasco, os bosques de coníferas cobren 1 550 000 hectáreas, o que supón o maior bosque de coníferas de España, cun rendemento madeireiro de 7 773 935 metros cúbicos ao ano. Non obstante, os incendios forestais, a incidencia de pragas e enfermidades e o baixo prezo da madeira de coníferas no pasado tiveron efectos moi negativos sobre a superficie forestal dedicada ao cultivo de coníferas, o que levou á desaparición ou transformación dos bosques de piñeiros no pasado recente. Isto, á súa vez, xerou alarma na industria madeireira, que ve en risco a medio prazo o subministro de madeira de coníferas de calidade ás cadeas de produción industrial.
Ademais, nos últimos anos, especialmente na última década, apareceron unha serie de patóxenos forestais (fusarium, nematodo do piñeiro, bandas vermellas e marróns, entre outros) que acechan e afectan estas masas, causando potencialmente graves danos ecolóxicos e mesmo a morte dos piñeiros que as compoñen. Estas circunstancias provocan un forte impacto económico no sector forestal. Non obstante, as novas plantacións a miúdo aínda non se realizan con MFR axeitados e alta calidade xenética. Ademais, aínda non hai suficientes MFR resistentes a estas enfermidades, ou a súa eficacia aínda non se demostrou no campo. Para resolver este problema, todo o sector forestal debe estar conectado para que todos os avances da investigación se transfiran ao resto do sector forestal (viveiros, empresas de servizos e propietarios de terras) o máis rápido posible.
Polo tanto, é de vital importancia implementar proxectos innovadores nos que participen centros de investigación, empresas e asociacións de propietarios. Estes proxectos desenvolven espazos, como bosques laboratorio, para crear parcelas de investigación e demostración onde se poida verificar o comportamento e a adaptación de diferentes MFR a diferentes condicións climáticas e de solo, así como diversos itinerarios forestais resilientes ante o cambio climático.
Desenvolver novas plantas forestais melloradas e optimizar a xestión sostible dos bosques de coníferas produtoras de madeira, orientándoos cara a modelos resistentes ás enfermidades nocivas e ao cambio climático.
- Deseñar e establecer bosques de laboratorio en Castela e León, Galicia e o País Vasco. Deseño e desenvolvemento de modelos silvícolas innovadores para as especies Pinus pinaster, Pinus sylvestris e Pinus radiata, capaces de reducir o risco de enfermidades e mellorar a resiliencia ao cambio climático.
- Seleccionar, probar e producir material reprodutivo mellorado, tanto sexual como vexetativo, para a especie en estudo, para ser instalado en bosques de laboratorio utilizando modelos silvícolas e o material xerado para probas en condicións controladas de invernadoiro. Instalar tres parcelas de proba e demostración en bosques de laboratorio seguindo modelos silvícolas e utilizando o material reprodutivo xerado.
- Caracterización en condicións controladas de invernadoiro dos mesmos MFR instalados en parcelas de campo para a resistencia a diferentes patóxenos de interese. Crear unha rede de vixilancia dixital que permita a todas as partes interesadas acceder e xestionar os datos dos bosques de laboratorio e obter información sobre as parcelas de proba para mellorar os materiais. Execución do plan de difusión.
- Nome do coordinador/entidade: Asociación Forestal de Galega (AFG)
- Enderezo postal: rúa do Vilar, 33, 15705 Santiago de Compostela, A Coruña
- Correo electrónico do coordinador/entidade: fdans@asociacionforestal.org
- Teléfono: 618752222
- ASOCIACIÓN FORESTAL DE GALICIA (AFG)
- ASOCIACIÓN FORESTAL DE GALICIA (AFG)
- FEDERACION DE ASOCIACIONES FORESTALES DE CASTILLA Y LEÓN (FAFCYLE)
- CONFEDERACIÓN DE ASOCIACIONES DE FORESTALISTAS DEL PAÍS VASCO (CFPV)
- EMPRESA DE TRANSFORMACIÓN AGRARIA, S.A., S.M.E. , M.P. (TRAGSA)
- FUNDACIÓN EMPRESA UNIVERSIDAD GALLEGA (FEUGA)
- CONFEDERACION DE ORGANIZACIONES DE SELVICULTORES DE ESPAÑA (COSE)