Hausnarkarien kudeaketa ekologikoa

INEA-Nekazaritza Ingeniaritzako Unibertsitate Eskolak emandako Prestakuntza Ziurtagiria.

Edukia:

• Sarrera eta Araudia: Modulu honek abeltzaintza arautzen duten lege- eta araudi-esparruen ikuspegi tekniko eta arautzaile zehatza eskaintzen du, bai nazio mailan, bai nazioartean. Elikagaien segurtasunari, animalien ongizateari, zoonosi gaixotasunen kontrolari, abeltzaintzako hondakinen kudeaketari eta abeltzaintzako ustiategietako berotegi-efektuko gasen isuriei, uraren kudeaketari eta biodibertsitateari buruzko ingurumen-legeei buruzko araudia jorratuko da. Horrez gain, animalia-produktuen ziurtagiri- eta trazabilitate-eskakizunak aztertuko dira, EBko araudietan (adibidez, 853/2004 (EE) Erregelamenduan) eta nazioarteko erakundeen jarraibideetan arreta jarriz, hala nola OIE (Animalien Osasunerako Mundu Erakundea) eta FAO (Nazio Batuen Elikadura eta Nekazaritza Erakundea).
• Lehen urratsak. Lurrak. Sartzea: Atal honek abeltzaintzako ustiategi bat abiaraztearekin lotutako hasierako alderdi tekniko eta operatiboetan sakontzen du. Abeltzaintzarako lurrak hautatu eta ebaluatzeko irizpideak aztertuko dira, besteak beste, lurzoruaren kalitatea, uraren erabilgarritasuna, topografia eta irisgarritasuna. Horrez gain, abeltzaintzako ustiategi bat abiarazteko beharrezkoak diren alderdi administratibo eta legalak jorratuko dira, hala nola negozioaren eraketa juridikoa, diru-laguntzetarako edo kredituetarako sarbidea eta lurzoruaren erabilerari eta ingurumen-lizentzien araudia betetzea. Ustiapen eraginkor eta iraunkorrerako hasierako plangintza estrategikoa ere eztabaidatuko da.
• Instalazioak. Abeltzaintzako kargak. Kudeaketa: Modulu honek abeltzaintzako instalazioen plangintza eta diseinua lantzen ditu, animalien kudeaketa egokirako beharrezkoak diren azpiegituren alderdi teknikoei arreta berezia jarriz. Etxebizitzen espazio, aireztapen, argiztapen eta erosotasun eskakizunak aztertuko dira, behi, txerri, hegazti eta beste animalia mota batzuenak barne. Horrez gain, abeltzaintzaren dentsitatea aztertuko da, eta horiek funtsezko adierazleak dira eskuragarri dagoen azaleraren arabera animalien dentsitate egokia zehazteko, animalien ongizateari eta ekoizpen-eraginkortasunari buruzko araudiekin eta jardunbide egokiekin bat etorriz. Animalien maneiua ikuspegi tekniko batetik aztertuko da, jeztea, gizentzea, hazkuntza eta osasun kudeaketa teknikak barne.
• Osasun-kontrolerako estrategiak. Profilaxia. Tratamenduak: Atal honek abeltzaintzako ustiategietan animalien osasuna mantentzeko osasun-estrategia eta protokolo espezifikoak aztertuko ditu. Profilaxi programen diseinua eta ezarpena eztabaidatuko dira, besteak beste, txertaketa, barne eta kanpo parasitoen kontrola, zoonosi gaixotasunen kudeaketa eta epidemia agerraldien prebentzioa. Horrez gain, abeltzaintzako gaixotasun ohikoenen albaitaritza-tratamendu espezifikoak aztertuko dira, besteak beste, antibiotikoak, antiparasitarioak eta beste botika batzuk, farmakokinetika, dosia, albo-ondorioak eta erresistentzia antimikrobianoan arreta teknikoa jarriz. Medikamentuen erabilera arduratsuari eta hondakin farmazeutikoen kontrol-praktikei buruzko araudia ere jorratuko da.
• Elikadura. Baliabide naturalen ekarpenak. Beharrak. Osagarriak: Modulu honek animalien nutrizioa zehatz-mehatz jorratzen du, abere mota desberdinen nutrizio-beharrak aztertuz haien ekoizpen-etaparen arabera (gizentzea, edoskitzea, ugalketa). Pentsu-errazioen osagai nagusiak, hala nola bazka, kontzentratuak eta osagarriak, aztertuko dira, baita ekoizpen eraginkor eta osasuntsu baterako beharrezkoak diren energia, proteina, mineral eta bitaminen araberako formulazioa ere. Horrez gain, baserrian eskuragarri dauden baliabide naturalen (larreak, nekazaritzako azpiproduktuak) erabilera aztertuko da, eta animalien osasuna eta produktibitatea optimizatzeko beharrezkoak diren nutrizio-osagarriak eztabaidatuko dira, besteak beste, gehigarriak, probiotikoak, hazkuntza-sustatzaileak eta proteina-iturri alternatiboak.
• Ekonomia. Ratioak. Datuen egitura. Beste esperientzia eta herrialde batzuen emaitza ekonomikoak. Merkatuak. Munduan dauden egiturak. Espainia, autonomia erkidegoak. Marketina: Atal honek abeltzaintzaren analisi ekonomiko osoa eskainiko du. Abeltzaintzako ustiategi baten bideragarritasun ekonomikoa zehazten duten finantza-adierazle eta -ratio nagusiak aztertuko dira, hala nola unitateko ekoizpen-kostua, marjina gordina, errentagarritasuna eta baliabideen eraginkortasuna. Kostu-egiturak eta diru-sarreren iturriak aztertuko dira, bai maila operatiboan, bai merkatu globalean. Horrez gain, beste herrialde batzuetako abeltzaintzako esperientzien eta ereduen emaitza ekonomikoak aztertuko dira, merkatuaren joerak eta egiturak testuinguru ekonomiko desberdinetan alderatuz. Animalia-produktuei aplikatutako marketin-estrategiak jorratuko dira, kalitate-bereizketa, jatorri-ziurtagiria, produktu ekologikoen eta animalien ongizate-produktuen sustapena eta kontsumo-joera globalak azpimarratuz. Azkenik, Espainiako abeltzaintza sektoreko politika publikoak eta egiturak aztertuko dira, autonomia erkidegoen arteko desberdintasunak barne, araudi, diru-laguntzei eta laguntza-programei dagokienez.

Helburuak:

• Modulu honen helburu nagusia hausnarkarien ustiategiak ekoizpen ekologiko ziurtatuaren sistema baten pean kudeatzearen berezitasunetarako esparru kontzeptual eta praktikoa eskaintzea da, nazioarteko araudiak betetzean arreta jarriz, hala nola Europar Batasunak (EB) 848/2018 Erregelamendua) eta beste ziurtatzaile-erakunde batzuek ezarritakoak.
• Abeltzaintza ekologikoaren oinarrizko printzipioak eta praktikak aztertuko dira, besteak beste, txandakako bazkatze sistemen erabilera, ugalketa ziklo naturalen errespetua, pestizida eta ongarri sintetikoak erabiltzearen debekua eta gaixotasunen eta izurriteen kudeaketa integratuko estrategiak ezartzea.
• Horrez gain, pentsuak arautzen dituen araudia zehaztuko da, eta hau batez ere pentsu ekologikoz osatuta egon behar da eta animalientzako mantenugai-aniztasun egokia bermatu.
• Ziurtagiri ekologikoaren alderdi teknikoak sakon aztertuko dira, besteak beste, ekoizpen ekologikoaren benetakotasuna bermatzen duten auditoria, kontrol eta trazabilitate prozedurak, baita animalien ongizate praktikak ere, zeinek askatasunez mugitzea eta larreetarako sarbidea eskatzen baitute, garapen jasangarriari eta agroekologia printzipioen errespetua lagunduz.