Proxecto da Fundación Biodiversidade: Adaptación ao cambio climático mediante a selección de variedades de froitas adaptadas a invernos máis suaves
- Tipo Proxecto
- Execución 2018 -2019
- Ámbito Europeo
- Fonte principal de financiamento Fundación Biodiversidad
- Páxina web do proxecto Web proyecto (Fundación Biodiversidad)
Os modelos de cambio climático prevén un aumento das temperaturas medias durante os meses de inverno. Estas predicións confirmáronse mediante observacións nos últimos anos de cambios na fenoloxía de diversas especies vexetais, tanto cultivadas como silvestres, na liña dunha aceleración temporal dos procesos de desenvolvemento. No caso das árbores froiteiras da zona temperada, estes cambios adoitan estar asociados a problemas de floración debido á insuficiencia de frío invernal. Durante os últimos séculos, os agricultores seleccionaron empiricamente variedades de cultivos de froitas adaptadas a diferentes zonas xeográficas, baseándose en gran medida nos requisitos de frío invernal para unha dormencia eficiente.
Esta rápida diminución das horas de frío invernal pode impedir que algunhas variedades de froita cultivadas produzan colleitas regulares e, polo tanto, sería aconsellable adaptarse a estas novas circunstancias mediante a renovación varietal. Non obstante, a renovación inmediata pode levar a que variedades con poucas necesidades de frío florezan demasiado cedo en zonas frías e potencialmente sufran xeadas. Por este motivo, o Instituto de Horticultura Subtropical e Mediterránea (IHSM) La Mayora, dependente do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), co apoio da Fundación Biodiversidade, completou un proxecto que estuda a adaptación das árbores froiteiras ao cambio climático comparando especies da costa malagueña, onde as temperaturas invernais son baixas, co Val do Ebro en Zaragoza, unha zona máis fría.
Centrouse en variedades de froitas como as cereixas, as amendoeiras, os pexegos e as ameixeiras de zonas temperadas e no efecto do cambio climático nelas. O obxectivo era determinar o impacto que o aumento previsto das temperaturas debido ao cambio climático terá nos cultivos.
Realizáronse estudos fenolóxicos en diferentes especies de árbores froiteiras temperadas en dúas zonas xeográficas con climatoloxías claramente diferentes. Por unha banda, a costa de Málaga, unha zona libre de xeadas con moi poucas horas de frío invernal e, pola outra, o Val do Ebro en Zaragoza, cun número elevado de horas de frío, aínda que decrecente, e cun alto risco de xeadas, aproveitando unha das vantaxes que teñen as árbores froiteiras para este tipo de estudos: a facilidade de enxerto, que permite estudar un mesmo xenotipo en diferentes condicións ambientais. No caso dos pexegos, albaricoqueiros, ameixeiras xaponesas e cerdeiras, plantáronse dúas variedades de cada especie, unha con baixas necesidades de frío invernal e outra con altas necesidades de frío invernal. Todas florecen no Val do Ebro, pero algunhas das que requiren máis frío invernal non o fan en Málaga.
Non obstante, algunhas variedades con baixas necesidades de frío conseguen florecer e producir axeitadamente nas condicións da costa malagueña, o que abre a porta a unha selección de variedades que poden permitir a renovación varietal naqueles lugares onde a falta de frío invernal ameaza a rendibilidade dos cultivos de froitas temperadas. Ademais, estudáronse 14 variedades de Asimina triloba, unha árbore froitera de clima temperado con sabor exótico, pero aínda non produciron froitos.
Comprender o impacto que o aumento previsto das temperaturas debido ao cambio climático terá nos cultivos.
Os resultados indican que as parcelas experimentais fronte á costa de Málaga poden converterse nun excelente laboratorio para seleccionar materiais mellor adaptados ás futuras condicións climáticas derivadas do cambio climático.