H2020 DESIRA Proiektua: Digitalizazioa: Landa Eremuetako Eragin Ekonomiko eta Sozialak
- Mota Proiektua
- Egoera Bete
- Exekuzioa 2019 -2023
- Esleitutako Aurrekontua 4.990.128,45 €
- Eremua Europeo
- Finantza-iturri nagusia Horizonte 2020
- Proiektuaren webgunea Proyecto DESIRA
Nekazaritzaren eta landa-eremuen digitalizazio arrakastatsua lehentasun nagusia da EBrentzat. Teknologia digitalek EBko nekazaritza-elikagaien sektoreak eta landa-eremuek dituzten erronka ekonomiko, sozial, klimatiko eta ingurumeneko garrantzitsu eta premiazkoei aurre egiten lagun dezakete.
DESIRA proiektuak metodologia bat eta lineako tresna bat garatuko ditu iraganeko, oraingo eta etorkizuneko digitalizazio joeren eragina ebaluatzeko, datuak, objektuak, pertsonak, landareak eta animaliak konektatu eta eraldatzen dituzten sistema sozio-ziber-fisikoen kontzeptua erabiliz. Inpaktuaren azterketa zuzenean lotuta egongo da Nazio Batuen Garapen Iraunkorrerako Helburuekin eta Ikerketa eta Berrikuntza Arduratsuaren printzipioak sustatzen lagunduko du. Europa osoko 25 bazkideren parte-hartzearekin, partzuergoak 20 Living Lab eta EB osoko Landa Foro Digital bat antolatuko ditu. Proiektuak, azken finean, EB osoko politikak garatzen lagunduko du.
DESIRAk lan enpirikotik eta teoria parte-hartzailearen garapen jardueretatik ikasitako lezioak biltzen dituen Esparru Kontzeptual bat argitaratu du. Berritzaile digitalen taxonomiari buruzko txosten batek gida bat eskaintzen die operadoreei eskuragarri dauden tresna digitalen multzo konplexuan eta haien aplikazio-eszenatokietan nabigatzeko. Oinarri honetan oinarrituta, Gnomee izeneko ezagutza-motor bat garatu eta findu zen hirugarren txosten-aldian.
Banda zabaleko estalduraren eta hazkunde ekonomikoaren arteko erlazioa aztertuz, DESIRAk Landa Digitalizazio Indize baten garapenean lagundu du. Garapen Iraunkorreko Helburuekin lotutako Sozioekonomia Jasangarritasun Adierazleen zerrenda bat ere eman du, landa-eremuetan digitalizazioak duen eragina ebaluatzeko erabil daitezkeenak. Horrez gain, DESIRAk digitalizazioaren oztopoak eta mugak aztertu ditu 20 testuinguru lokaletan tokiko behar eta itxaropenekin lotuta. Dagokion komunitateen beharrak eta itxaropenak identifikatu ondoren, DESIRAren Living Labs-ek parte-hartze jarduerak egin dituzte digitalizazioarekin lotutako eszenatoki-narrazioak garatzeko. Bost Living Lab-en emaitzetatik garatutako erabilera kasuek DESIRAko ikertzaileei nekazaritzan, landa eremuetan eta basogintzan teknologia digitalen aplikazio eszenarioak aztertzeko diziplina arteko metodo bat garatu eta probatzeko aukera eman diete. Eskualde, nazio eta EB mailan politikariekin harremanetan jarriz, politika-analisi eta bide-orri baten txostena garatu eta findu dira.
DESIRAren ustez, teknologia-garatzaileek teknologia digitalak diseinatzerakoan eta finantzaketa eskatzerakoan jarraitu beharko lituzketen balio-multzo bat proposatzen du Kode Etikoak. Bere dibulgazio eta komunikazio jardueren bidez, hainbat artikulu zientifiko, buletin, politika-laburpen, praktika-laburpen, sare sozialetako argitalpen eta aurrez aurreko ekitaldietan oinarrituta, DESIRAk arreta zabala piztu du landa-eremuen digitalizazio iraunkorraren gaietan, eta sare zabalago bat sendotu du, Landa Digitalizazio Foroa, DESIRAren mezu nagusien ondarea eraikitzen jarraituko duena. DESIRAk emaitzen iraunkortasuna bermatuko duen estrategia operatibo bat ere eman du.
DESIRAk digitalizazioak nekazaritzan, basogintzan eta landa-eremuetan duen eragin sozioekonomikoa jorratzen du. Digitalizazioak eragin sakonak ditu pertsonen bizitzan, galtzaileak (aldaketek baztertuta uzten dituztenak) eta aurkariak (erresistentzia egiten diotenak eta jokoaren arau alternatiboak garatzen dituztenak) sortzen baititu, baita irabazleak ere (aldaketatik etekina ateratzen dutenak). Digitalizazioaren aukerak bakarrik nabarmentzeko eta mehatxuak eta eragin negatiboak gutxiesteko joera orokorra dago.
Landa-eremuetan, eragin negatiboen arriskuak hiriguneetan baino handiagoak dira, azpiegiturek, gizarte-faktoreek eta giza kapitalak lurraldeen arteko arrakala digital sakona sortzen laguntzen baitute. Mehatxu (eta aukera) guztiak ezin direnez sarbide-baldintzekin lotu, DESIRAk beste bi baldintza multzo ere kontuan hartuko ditu: IKT irtenbideen diseinua eta sistemaren konplexutasuna. DESIRAren helburuak hauek dira:
- Nekazaritzan, landa eremuetan eta basogintzan digitalizazioari buruzko sozioekonomia-ezagutza hutsuneak gainditzea, diziplina arteko Esparru Kontzeptual eta Analitiko (CAF) eta Joko Digitalaren Aldatzaileen Taxonomia eta Inbentario baten garapen, hedapen eta komunikazioaren bidez.
- Digitalizazioaren iraganeko eta egungo eragin sozioekonomikoa ebaluatzea Garapen Iraunkorrerako Helburuekin (GIH) lotuta, ebaluazio metodologia berritzaile batean oinarritutako digitalizazioaren eragin sozioekonomikoaren ebaluazio parte-hartzaile bat eginez, zabalduz eta jakinaraziz.
- Landa-komunitateen gaitasuna hobetzea digitalizazioarekin lotutako etorkizuneko arrisku eta aukeren inguruan hausnartzeko, landa-digitalizazio eszenatoki multzo bat elkarrekin sortuz, zabalduz eta jakinaraziz, eta Erabilera Kasuak eta bi Teknologia Lagin garatuz, Baserri Birtualaren Plataforma bat barne, Ikerketa eta Berrikuntza Arduratsuan (RRI) oinarritutako balioetan sentikorrak diren irtenbideak hartuz.
- Landa-komunitateen gaitasuna hobetzea digitalizazioak eskaintzen dituen aukerak aprobetxatzeko eta horrekin lotutako arriskuen aurrean erresilientzia hobetzeko, dauden politika-tresnak identifikatu eta ebaluatuz, politika-bide-orri bat garatuz eta berrikuntza-estrategia pribatu eta publikoetan kode etiko bat txertatzea sustatuz.
- Aurrez aurreko elkarrekintzaren osagarri gisa, hainbat interesdunen artean online elkarrekintza eta ikaskuntza sustatzea, ikerketa-ingurune birtual (VRE) baten bidez, ezagutza partekatzeko online tresnak eta ikerketa-emaitzetarako sarbide erraz eta irekia eskainiko dituena.
- IKTekin lotutako politiketan eta berrikuntzetan gizarte-kezkak hartzea areagotzea, eta digitalizazio-eszenatokiak gizarte-behar eta -itxaropenekin lerrokatzea, ustiapen, hedapen, komunikazio eta dibulgazio estrategia eraginkor baten bidez.
DESIRAk Sistema Sozio-Ziber-Fisikoen kontzeptua garatuko du landa-eremuetan digitalizazioak duen eragina hobeto ulertzen laguntzeko, analisia Nazio Batuen Garapen Iraunkorrerako Helburuekin zuzenean lotuz. Ikerketa eta Berrikuntza Arduratsuaren ikuspegia praktikan jarriz, DESIRAk nekazaritza, basogintza eta landa-eragileak garapen bateratuko eszenatoki eta politiketan inplikatuko ditu, 20 eskualde europarretan ezarritako LivingLab-en eta Europa osoko 250 eragile biltzen dituen Landa Digitalizazio Foro baten bidez.
Proiektuaren helburuetara egokitutako ikerketa-ingurune birtual batek parte-hartzaile guztiak konektatuko ditu eta sareko elkarrekintza nabarmen handituko du. DESIRAk joko digitalean eragiten duten eragileen taxonomia eta inbentario bat eskainiko du, online bistaratze tresna batean ezartzeko; Garapen Iraunkorreko Helburuekin lerrokatutako eragin sozioekonomikoaren adierazle multzo bat, online eragin sozioekonomikoaren tresna batean ezartzeko; Europako landa-eskualdeetako digitalizazioaren ebaluazio paneuroparra; beharren, itxaropenen eta eraginaren ebaluazio txosten bat; Living Labs eta Landa Digitalizazio Foroaren eszenatoki garapen jardueretan oinarritutako eszenatoki txosten konparatibo bat; politika analisi eta bide-orri bat; ikertzaileek eta berritzaileek onartu eta politika-organoek gomendatu beharreko kode etiko bat; eta Living Labs-ek IKT espezialisten laguntzarekin batera sortutako analisi gehiago informatuko duten bost erabilera kasu; Showcase Technologies barne, baserri birtual plataforma bat, erabilera kasuek iradokitako kontzeptuen frogak sortuko dituena. Hasieratik bertatik lagunduko dio proiektuari zabalkunde, parte-hartze eta multimedia komunikazio estrategia zehatz batek, ikerketa prozesu multifuntzional gisa hartuta (ikerketa, parte-hartzea eta komunikazioa) eta, aldi berean, komunikazio espezialistak inplikatuz mezu egokiak garatzen eta euskarri eraginkorrenak hautatzen.
DESIRAk frogatzen duen ebidentzia eman du arrakala digitala prozesu dinamikoa dela. Alde batetik, landa-eremuek jasaten dituzten egitura-desabantaila merkatuak bultzatutako digitalizazioaren emaitza desberdinek areagotu egiten dituzte. Bestalde, berrikuntza teknologikoaren erritmoak landa-komunitateen suspertzeko ahaleginak oztopatu ditzake. Digitalizazioaren eragina bultzatzen duten hiru faktore identifikatu ditugu: a) diseinua; b) (sarbiderik eza); c) konplexutasuna. Faktore horiei landa-komunitateekin batera diseinatuz heltzea garapen iraunkorreko helburuak lortzeko modu bat da, batez ere lan-kalitateari, genero-berdintasunari, hezkuntzari eta ingurumenari dagokienez. Arrazoi hauengatik, azpiegitura fisiko eta humanoetan inbertsioak beharrezkoak dira, baina ez dira nahikoak.
Digitalizazioaren ondorio negatiboak aurreikusteko eta egoerarik zaurgarrienetan esku hartzeko ikuspegi proaktiboa behar da. DESIRAk frogatu du irtenbide digitalak eraldatzaileak izan daitezkeela landa-eremuetan, adibidez, ingurumen-arriskuen kudeaketan, hornikuntza-katearen gardentasunean, zerbitzu publikoen prestazioan eta nekazaritza-jardueren mantentzean landa-testuinguru askotan. Adibidez, lorezaintzako robotika langileen eskasiaren eta langileen zahartzearen irtenbide gisa ikusten da.
Sute edo luizien inguruko lankidetza irekiak arriskuen kudeaketa agentziak lagun ditzake. Tokiko plataforma digitalek komunitate baten jarraitutasunari lagun diezaiokete berriak, elkarreraginerako espazio bat eta zerbitzu digitalak eskainiz. Irtenbide hauek garatzeko, teknologiaren garapenerako diseinu bateratuaren ikuspegi bat behar da, erabiltzaileek, garatzaileek, interesdunek eta politikariek landa-eremuaren beharrei eta itxaropenei erantzuteko elkarreragin dezaketen foroetan oinarrituta. DESIRAk ikuspegi hau aplikatu du bere 21 Living Lab-etan eta kontzeptualki zein metodologikoki finkatzen lagundu du. DESIRAk ere adierazi zuen digitalizazio iraunkorra sustatzeari eta baliabide espezializatuei EB mailan garrantzi handia eman arren, maila nazionaleko ezarpena atzeratuta dagoela.
Administrazio eta akademiaren konpartimentazioa, gobernantza zaharkitua, tokiko gaitasun eta trebetasun falta eta programa desberdinen arteko koordinazio faltak helburu asko lortzea eragozten dute. Goitik beherako eta behetik gorako neurrien konbinazioa behar da. Landa-digitalizazioa estrategikoki bultzatu eta agente espezializatuek gainbegiratu behar dute.
- UNIVERSITA DI PISA (UNIPI)
Lotutako proiektuak
