ACCESS Talde Operatiboa: Ekoerregimenetarako irisgarritasuna irtenbide optimizatuekin

Tomate industrialekin probak Neguko estalkiak erabiltzea, udazkenean landatu eta landatu baino lehen udaberrian amaitu. Estalki hauek lehorrean kudeatuko dira, prezipitazioa soilik jasoko dute eta ez dute ureztatze-sistemetako urik kontsumituko. Brassica, lekale eta belar nahasketaz osatuta egongo dira eta hainbat onura izango dituzte: lurzoruan txertatzen den biomasa kopuru handia sortzen dute eta materia organikoa areagotzen dute, lurzorua sustraiekin arakatzen dute eta bere egitura hobetzen dute, batzuek efektu nematizida eta fungizida dituzte, eta ongarri mineral kantitate jakin batzuk ordezkatzea ahalbidetzen dute. Azpiegitura ekologikoen, perimetroko lore-banden sustapena, eta baita laborantzan bertan ere. Banda hauek, paisaia-funtzioaz gain, helburu funtzional bat ere badute. Polinizatzaileen eta beste intsektu onuragarri batzuen aterpe gisa jokatzen dute, biodibertsitatea sustatuz eta nekazaritza-ingurunearen osasun orokorrari lagunduz. Kakiarekin Entseguak Lur-estaldura ahalik eta epe luzeenean ezartzea: alternatiba desberdinak aztertzen ari dira, hala nola, bazka-laboreak, neguko laboreak ereitea (zerbak, letxugak, espinakak, babarrunak...) edo nahasketa espezifikoak ereitea (klasikoak, hala nola oloa, mostaza eta berba, edo efektu fungizida dutenak).

Estalki hauek ezin dira ernaldu edo tratatu herbizidekin. Nolanahi ere, lurzoruaren baldintza fisiko-kimikoak hobetzen dituzte, jarduera mikrobiologikoa areagotzen dute eta ugalkortasuna hobetzen dute inokulua murriztuz. Higadura saihesten dute eta lursailean ibiltzea ahalbidetzen dute, bustita egonda ere, oinarrizko uzta edo tratamendu-eragiketetarako. Azpiegitura ekologikoak hobetzea loreen ertzetan (ertz funtzionalak). Eremu hauek intsektu polinizatzaileentzako eta beste organismo onuragarri batzuen babesleku gisa jokatzen dute, ekosistemen oreka sustatuz eta laboreen osasun orokorra hobetuz. Udare-probak: Landare-estalkiak (ertz funtzionalak) landatzea, Psyllium-en etsai naturalen alde egiten duen konposizioarekin. Anthocoridak (Anthocoris nemoralis) dira haien harrapariak. Kontrol biologikorako etsai natural hori duten produktu komertzialak daude, kanpaina bakoitzean hainbat kaleratu egiten direlarik. Hala ere, bereziki diseinatutako landare-estalkia ezartzeak hornitutako antokoridoen biziraupenean zein bertako biztanleria ezartzean eragin dezake. Saiakuntzak antokoridoen populazioaren jarraipena egingo du.

Lurzorua-aire-zuhaitz konplexua kontrolatzeko teknologiaren erabilera. Lurzoruaren tenperatura eta hezetasun sentsoreak jarriko dira zuhaitzaren uraren erabilgarritasuna neurtzeko; ingurumena, estres-egoerak detektatzeko, batez ere fruituak eratzeko fasean; hostoen hezetasun sentsore bat, gaixotasunak garatzeko arriskua ebaluatzeko, eta dendrometro bat, landareen hazkuntza kontrolatzeko. Arto Errotazioekin egindako saiakuntzak hobetzen ari diren espezieekin, eta bereziki lekale espezieekin, hala nola beza (Vicia sativa L.). Alde batetik, horrek ahalbidetuko luke, NPBren arabera, laborantza txandakako ekoerregimenaren betekizuna betetzea. Horrez gain, lekaleek nitrogenoa finkatzeak nitrogeno gehigarria ematen du ondorengo arto-laboreetarako.

Gainera, neguko estaldura mantentzeak aldi honetan higaduraren ondorioak mugatzen ditu eta lurzoruko materia organiko kopurua handitzen du. Lurzoruaren hezetasuna kontrolatzeko teknologiaren erabilera, lurzoruaren hezetasun bolumetrikoa neurtzen duten sentsoreak jartzean datza. Lurzoruaren hezetasuna mantentzea ezinbestekoa da landareen hazkuntza eta aleak artoa betetzeko. Beraz, lurzoruaren hezetasuna kontrolatzeak ureztatzearen kudeaketa hobetzea ahalbidetzen du, laborearen benetako beharretara egokituz.