o País Vasco
Na Comunidade Autónoma do País Vasco, a agricultura e a gandería son sectores estratéxicos dentro da cadea agroalimentaria. Neste contexto, o sistema AKIS do País Vasco presenta un gran número de axentes dos sectores público e privado, apoiados por accións de políticas públicas como o Manual PAC Euskadi 2023-2027 , a Estratexia Viva para a Innovación e a Cooperación , o Plan de Ciencia, Tecnoloxía e Innovación de Euskadi 2030 (PCTI 2030), o Plan Estratéxico de Gastronomía e Alimentación de Euskadi 2024 e o Plan de Control Oficial da Cadea Agroalimentaria 2021-2025 .
As actividades de investigación e desenvolvemento lévanse a cabo dentro da universidade e dos institutos especializados co apoio dunha estrutura administrativa distribuída ao abeiro da «Lei de Territorios Históricos» ( Lei 27/1983 ). Ao mesmo tempo, os centros de xestión técnica e económica integran numerosas asociacións de produtores da Comunidade, unha situación que reforza un sistema rexional altamente estruturado e dinámico.

A imaxe mostra os grupos de axentes públicos e privados nun AKIS rexional e as súas relacións entre si:
- Axentes que xeran coñecemento.
- Axentes do sector público.
- Axentes dedicados á formación.
- Axentes do sector agroalimentario.
- Consello.
Axentes e interaccións AKIS
Axentes dedicados á xeración de coñecemento
- Universidade do País Vasco ( UPV ).
- NEIKER : Centro de investigación centrado nos ámbitos agrícola, gandeiro, agroalimentario e ambiental.
- Fundación Vasca para a Seguridade Alimentaria (ELIKA ): Unha fundación que ten como misión lograr alimentos máis seguros, saudables e sostibles no País Vasco, facilitando a colaboración entre todos os actores do ecosistema alimentario vasco.
- Fundación Vasca para o Desenvolvemento Rural, Costeiro e Alimentario ( HAZI ): entidade do goberno rexional responsable de coordinar e catalizar proxectos estratéxicos para impulsar a competitividade e a sustentabilidade da cadea de valor alimentaria e forestal, así como a revitalización do medio rural e costeiro do País Vasco.
- Fundación AZTI /Centro Tecnolóxico: Centro científico e tecnolóxico que desenvolve proxectos de transformación de alto impacto no sector agrícola e agroalimentario.
- Basque Culinare Center : Un ecosistema que combina formación, innovación, investigación e emprendemento co obxectivo de desenvolver e promover a gastronomía.
- Tecnalia Alimentación Saudable : Centro de investigación aplicada centrado na fabricación intelixente, a transformación dixital, a transición enerxética, a mobilidade sostible, a saúde personalizada, os ecosistemas urbanos e a economía circular.
- Centro tecnolóxicoLEARTIKER : Centro centrado na formación e investigación de alimentos e polímeros.
Axentes do sector público
Axentes dedicados á formación
- Podes consultar os Institutos e Centros de Formación Profesional da Comunidade premendo aquí .
- Escolas Agrarias.
Axentes do sector agroalimentario
- Organizacións Profesionais Agrarias (OPA): EHNE , ENBA e UAGA .
- Cooperativas de comercialización: Federación de Cooperativas Agroalimentarias do País Vasco.
- Asociacións agrícolas e gandeiras: ABEREKIN , ARDIEKIN, GARLAN .
- Produtores.
- Sociedades para a promoción de denominacións de orixe e marcas de calidade .
- Colexios profesionais: veterinarios , agrónomos , técnicos agrícolas .
Outros axentes
- Lursail SL .
- Centros de xestión técnico-económica: ABELUR , AGA , LORRA , LURGINTZA e ABERE .
- INNOBASQUE : É o observatorio vasco de innovación que monitoriza e avala as políticas vascas de ciencia, tecnoloxía e innovación, axuda ás pemes a innovar e proporciona formación en innovación.
Instrumentos e ferramentas para a dinamización dos AKIS
ESTRATEXIA REXIONAL PARA A CIENCIA, A TECNOLOXÍA E A INNOVACIÓN
O Plan de Ciencia, Tecnoloxía e Innovación de Euskadi 2030 (PCTI 2030) representa a aposta estratéxica do País Vasco pola investigación e a innovación. A súa visión é posicionar o País Vasco entre as rexións europeas máis avanzadas en innovación para o ano 2030 para mellorar o nivel de vida e a calidade do emprego. Trátase dunha estratexia compartida entre institucións públicas, empresas, universidades, centros de investigación, centros tecnolóxicos e actores socioeconómicos.
O PCTI 2030 tamén reflicte e representa o compromiso da sociedade vasca cun futuro mellor. A súa misión é promover a ciencia, a tecnoloxía e a innovación para acelerar a transición cara a un País Vasco máis dixital, máis verde e máis inclusivo.
Dentro do seu Eixo 1 – Recuperación Económica, a Industria Alimentaria inclúese como unha das súas políticas impulsoras.
PAC 2023-2027
No ámbito da política agrícola común, o País Vasco destina o seguinte orzamento e accións a tres das intervencións máis directamente vinculadas a AKIS:
- 7161 (Cooperación dos grupos operativos do EIP): 1,50 millóns de euros. A tipoloxía de operacións establécese en función do seu destino:
- Crear valor engadido mediante a vinculación da investigación e as prácticas agrícolas, así como o fomento do uso de medidas innovadoras.
- Conexión de axentes e proxectos de innovación.
- Promover a rápida tradución de solucións innovadoras á práctica.
- Informar á comunidade científica sobre as necesidades de investigación na práctica agrícola.
- 7162 (Cooperación non relacionada cos grupos operativos do EIP): 0,83 millóns de euros.
- 7201 (Formación): 0,96 millóns de euros.
- Axudas para a formación profesional e a adquisición de competencias.
- Subvencións para actividades de demostración e información.
- Subvencións para intercambios de curta duración relacionados coa xestión de explotacións agrícolas e forestais e empresas rurais, así como visitas a explotacións agrícolas e forestais e empresas rurais.
- Subvencións para a formación de asesores.
FERRAMENTAS PARA A DINAMIZACIÓN
Entre os mecanismos clásicos de colaboración entre axentes do sistema, conferencias, eventos e obradoiros nos que participan organizacións, empresas, asociacións e particulares, destaca KATILU , un instrumento da Viceconsellería de Agricultura, Pesca e Política Alimentaria do Goberno Vasco, en colaboración con Innobasque, Azti Tecnalia e as empresas públicas: Fundación ELIKA, HAZI e NEIKER TECNALIA, que ten como obxectivo construír, a través da acción, unha cultura e unha dinámica innovadora baseada na cooperación e a aprendizaxe permanente no sector agroalimentario e no medio rural e costeiro do País Vasco.
A difusión, traducida en publicacións e colaboracións entre investigadores en proxectos cooperativos, é outra ferramenta sólida que contribúe á transferencia de coñecemento e, por extensión, á revitalización dos AKIS rexionais.