H2020 DESIRA Proiektua: Digitalizazioa: Landa eremuko eragin ekonomikoak eta sozialak
- Mota Proiektua
- Egoera Bete
- Exekuzioa 2019 -2023
- Esleitutako Aurrekontua 4.990.128,45 €
- Eremua Europeo
- Finantza-iturri nagusia H2020
- Proiektuaren webgunea Proyecto DESIRA
Nekazaritza eta landa eremuen digitalizazioa arrakastatsua izatea lehentasun nagusia da EBrentzat. Teknologia digitalek EBko nekazaritzako elikagaien sektoreak eta landa-eremuak dituzten erronka ekonomiko, sozial, klimatiko eta ingurumeneko erronka garrantzitsu eta premiatsuei aurre egiten lagun diezaiekete.
DESIRA proiektuak metodologia bat garatuko du, eta sarean lotutako tresna bat, iraganeko, gaur egungo eta etorkizuneko digitalizazio-joerek duten eragina ebaluatzeko, sistema sozioziberfisikoen kontzeptua erabiliz, datuak, objektuak, pertsonak, landareak eta animaliak lotzen eta eraldatzen dituztenak. Eraginaren analisia Nazio Batuen Garapen Iraunkorrerako Helburuekin zuzenean lotuta egongo da eta Ikerketa eta Berrikuntza Arduratsuaren printzipioak sustatzen lagunduko du. Europa osoko 25 bazkideren partaidetzarekin, partzuergoak 20 Living Lab eta EBko Landa Foro Digital bat antolatuko ditu. Proiektuak, azken finean, EB osoan politika garatzen lagunduko du.
DESIRAk lan enpirikotik eta parte-hartze teorikoen garapen jardueretan jasotako ikasgaiak biltzen dituen Kontzeptu Marko bat argitaratu du. Berritzaile digitalen taxonomiari buruzko txosten batek gida bat eskaintzen die operadoreei eskuragarri dauden tresna digitalen multzo konplexuan eta haien aplikazio-eszenatokietan nabigatzeko. Oinarri horretan, ezagutza-motor bat, Gnomee, garatu eta findu zen hirugarren txostenaren aldian.
Banda zabalaren estalduraren eta hazkunde ekonomikoaren arteko erlazioa aztertuz, DESIRAk Landa Digitalizazio Indizea garatzen lagundu du. Era berean, hautatutako Iraunkortasun Sozioekonomikoaren Adierazleen zerrenda ere eman du, Garapen Iraunkorreko Helburuei lotuta, digitalizazioak landa eremuetan duen eragina ebaluatzeko erabil daitezkeenak. Horrez gain, DESIRAk digitalizazioaren oztopoak eta mugak aztertu ditu tokiko behar eta itxaropenei dagokienez, tokiko 20 testuingurutan. Dagokion komunitateen beharrak eta itxaropenak identifikatu ostean, DESIRAko Living Lab-ek parte-hartze jarduerak egin ditu digitalizazioari lotutako eszenatoki narrazioak garatzeko. Bost Living Lab-en aurkikuntzetatik garatutako erabilera-kasuek DESIRAko ikertzaileek nekazaritzan, landa-eremuan eta basogintzan teknologia digitalen aplikazio eszenatokiak aztertzeko diziplinaz gaindiko metodo bat garatu eta probatu ahal izan dute. Politika-analisia eta bide-orria txostena garatu eta hobetu da, eskualde, nazio eta EB mailako arduradun politikoekin konpromisoaren bidez.
Kode Etikoak, DESIRAren iritziz, teknologia digitalak diseinatzerakoan eta diru-laguntzak eskatzeko orduan, teknologia garatzaileek jarraitu beharko luketen balio multzo bat proposatzen du. Bere dibulgazio- eta komunikazio-jardueren bidez, hainbat artikulu zientifiko, buletin, politika laburrak, praktiketako laburpenak, sare sozialetako argitalpenak eta ekitaldi pertsonaletan oinarrituta, DESIRAk arreta zabala sortu du landa-digitalizazio iraunkorraren gaietan eta sare zabalago bat finkatu du, Landa Digitalizazio Foroa, DESIRAren oinarrizko mezuen ondarea eraikitzen jarraituko duena. DESIRAk emaitzen iraunkortasuna bermatuko duen estrategia operatiboa ere eman du.
DESIRAk digitalizazioak nekazaritza, basogintza eta landa eremuan duen eragin sozioekonomikoari aurre egiten dio. Digitalizazioak oihartzun handia du pertsonen bizitzan, galtzaileak (aldaketak baztertuta daudenak) eta aurkariak (joko-arau alternatiboak garatzen dituztenak) eta irabazleak (aldaketari etekina ateratzen diotenak) sortuz. Digitalizazioaren aukerak soilik nabarmentzeko eta mehatxuak eta eragin negatiboak gutxiesteko joera orokorra dago.
Landa-eremuetan, eragin negatiboen arriskuak handiagoak dira hiri-eremuetan baino, azpiegiturak, gizarte- eta giza kapitalaren faktoreek lurraldeen arteko eten digital sakona sortzen laguntzen baitute. Mehatxu (eta aukera) guztiak sarbide-baldintzekin lotu ezin direnez, DESIRAk beste bi baldintza multzo ere kontuan hartuko ditu: IKT irtenbideen diseinua eta sistemaren konplexutasuna. DESIRAren helburuak hauek dira:
- Nekazaritza, landa eremu eta basogintzako digitalizazioari buruzko ezagutza sozioekonomikoen hutsuneak gainditzea, diziplinaz gaindiko Kontzeptu eta Analitiko Marko baten (CAF) eta Joko Digital Aldatzaileen Taxonomia eta Inbentario baten garapenaren, hedapenaren eta komunikazioaren bidez.
- Digitalizazioak iraganeko eta egungo inpaktu sozioekonomikoaren ebaluazioa Garapen Iraunkorreko Helburuekin (GGE) aldean, digitalizazioaren Eragin Sozioekonomikoaren Ebaluazio parte-hartzailea eginez, hedatuz eta ebaluazio-metodologia berritzaile batean oinarrituta.
- Landa-komunitateek digitalizazioari lotutako etorkizuneko arriskuei eta aukerei buruz hausnartzeko ahalmena areagotzea, landa-digitalizazio-eszenatoki multzo bat elkarrekin sortu, hedatu eta komunikatuz, eta Erabilera kasuak eta bi Teknologia Lagin garatuz, Nekazaritzako Plataforma Birtual bat barne, eta Ikerketa eta Berrikuntza Arduratsuan (RRI) oinarritutako balio-sentsikorrak diren irtenbideak hartuz.
- Landa-komunitateen gaitasuna hobetzea digitalizazioak eskaintzen dituen aukerak aprobetxatzeko eta erlazionatutako arriskuen aurrean erresilientzia hobetzea, dauden politika-tresnak identifikatuz eta ebaluatuz, politika-ibilbide-orria garatuz eta berrikuntza-estrategi pribatu eta publikoetan kode etiko bat txertatzea sustatuz.
- Lineako interakzioa eta ikaskuntza sustatzea, aurrez aurreko elkarrekintzaren osagarria, interes-talde askoren artean ikerketa-ingurune birtual baten bidez (IBB), ezagutzak partekatzeko sareko tresnak eta ikerketaren emaitzetan sarbide erraz eta irekia emango duena.
- IKTekin lotutako politiketan eta berrikuntzetan gizarte kezkak hartzea areagotu, eta digitalizazio-eszenatokiak gizarte-behar eta itxaropenekin lerrokatzea ustiapen, hedapen, komunikazio eta dibulgazio estrategia eraginkor baten bidez.
DESIRAk Sistema Sozio-Ziber-Fisikoen kontzeptua garatuko du landa eremuetan digitalizazioak duen eraginari buruzko ulermenean aurrera egiteko, analisia Nazio Batuen Garapen Iraunkorrerako Helburuekin zuzenean lotuz. Ikerketa eta Berrikuntza Arduratsuaren ikuspegia praktikan jarriz, DESIRAk nekazaritza, basogintza eta landa eremuko eragileak kogarapeneko eszenatoki eta politiketan parte hartuko ditu Europako 20 eskualdetan ezarritako LivingLabsen eta Europa osoko 250 eragile bilduko dituen Landa Digitalizazio Foroaren bitartez.
Proiektuaren helburuetara egokitutako ikerketa-ingurune birtual batek parte-hartzaile guztiak lotuko ditu eta sareko interakzioa nabarmen handituko du. DESIRAk joko digitalen aldatzaileen taxonomia eta inbentarioa eskainiko ditu lineako bistaratze tresna batean inplementatzeko, garapen jasangarriaren helburuekin bat datozen inpaktu sozioekonomikoko adierazleen multzoa, lineako eragin sozioekonomikoko tresna batean ezarritakoa, Europako landa-eskualdeetako digitalizazioaren ebaluazio europarra, behar, itxaropen eta inpaktuaren ebaluazio txostena, eszenario konparatiboaren txostena eta landa-eszenatoki digitalen analisia eta landa-eszenarioen analisi digitaleko jarduerak. Ibilbide orria, ikertzaile eta berritzaileek onartuko duten eta politika-organoek gomendatutako kode etikoa, Living Labs-ek IKT espezialisten laguntzarekin batera sortutako analisi gehiagoren berri emango duten bost erabilera kasu, Living Labs-ek identifikatutako irtenbiderik itxaropentsuenak, Showcase Technologies, baserri birtualaren plataforma barne, erabilera kasuek iradokitako kontzeptuen froga aukeraketa bat sortuko duena. Hedapen-, parte-hartze eta multimedia-komunikazio-estrategia zehatza proiektuarekin batera joango da hasiera-hasieratik, ikerketa funtzio anitzeko prozesu gisa (ikerketa, parte-hartzea eta komunikazioa) kontuan hartuta eta, aldi berean, komunikazioko espezialistak mezu egokiak garatzeko eta euskarri eraginkorrenak hautatzerakoan inplikatuz.
DESIRAk eten digitala prozesu dinamikoa dela erakusten duten frogak eman ditu. Alde batetik, landa-eremuek jasaten dituzten desabantaila estrukturalei merkatuak bultzatutako digitalizazioaren emaitza irregularrak gehitzen zaizkie. Bestalde, berrikuntza teknologikoaren erritmoak landa-komunitateen suspertzeko ahaleginak ahuldu ditzake. Digitalizazioaren eragina bultzatzen duten hiru faktore identifikatu ditugu: a) diseinua; b) sarbide (falta); c) konplexutasuna. Faktore horiei landa-komunitateekin kodiseinuaren bidez jorratzea garapen iraunkorreko helburuak lortzeko bide bat da, batez ere enpleguaren kalitateari, genero-berdintasunari, hezkuntzari eta ingurumenari dagokionez. Arrazoi horiengatik, beharrezkoak dira inbertsio fisiko eta giza azpiegituretan, baina ez nahikoa.
Ikuspegi proaktiboa behar da digitalizazioaren ondorio negatiboak aurreikusteko eta egoera ahulenetan esku hartzeko. DESIRAk froga eman du irtenbide digitalak eraldatzaileak izan daitezkeela landa-eremuetarako, adibidez, ingurumen-arriskuen kudeaketan, hornikuntza-katearen gardentasunean, zerbitzu publikoen eskaintzan eta nekazaritza-jardueren mantentze-lanetan landa-esparru askotan. Esaterako, baratzezaintzan robotika eskulan eskasiaren eta langileen zahartzearen konponbide gisa ikusten da.
Suteen edo luizien inguruko lankidetza irekiak arriskuak kudeatzeko agentziei lagun diezaieke. Tokiko plataforma digitalek komunitate baten jarraipenari lagundu dezakete albisteak, interakziorako espazio bat eta zerbitzu digitalak eskainiz. Irtenbide horiek garatzeko, teknologiaren garapenerako kodiseinuko ikuspegia behar da, foroetan oinarrituta, non erabiltzaileek, garatzaileek, interesdunek eta arduradun politikoek elkarreragin dezaketen landa-behar eta itxaropenei erantzuteko. DESIRAk bere 21 Living Labetan aplikatu du ikuspegi hori eta kontzeptualki zein metodologikoki sendotzen lagundu du. DESIRAk adierazi du, halaber, EB mailan digitalizazio iraunkorra eta baliabide dedikatuen sustapenean nabarmentzen den arren, nazio mailan ezartzea atzeratuta dagoela.
Konpartimentu administratiboa eta akademikoa, zaharkitutako gobernantza, tokian tokiko gaitasun eta trebetasun faltak eta programa ezberdinen arteko koordinazio faltak helburu asko lortzea eragozten dute. Goitik behera eta behetik gorako neurrien konbinazioa behar da. Landa digitalizazioa agente espezializatuek estrategikoki bultzatu eta gainbegiratu behar dute.
- UNIVERSITA DI PISA (UNIPI)
Lotutako proiektuak
