Abeltzaintzaren digitalizazioa bultzatzea GO LARRESNE eta NEIKER teknologia zentroaren lanarekin

Espainiako Errege Abeltzaintza Elkarteen Federazioaren (RFEAGAS) buletinaren arabera, artzaintza adimenduna esne sektorearen eskaera berriei emandako erantzun digitala da. NEIKER teknologia zentroa LARRESNE talde operatiboaren parte da, eta talde horren helburua abeltzaintzaren digitalizazioa sustatzea, artaldeen kudeaketa hobetzea eta produktuen trazabilitatea indartzea da.

Nekazaritza-elikagaien sektoreak kontsumitzaileen eskaera berriei erantzun behar die, iraunkortasunean, animalien ongizatean eta gizarte-erantzukizunean oinarritzen direnak. Kontsumitzaileek kalitatea, trazabilitatea eta ingurumenarekiko errespetua bermatzen duten elikagaiak bilatzen dituzte, baina egungo ziurtagiriek ez dute beti ahalbidetzen animaliak benetan bazkatzen ari direla, hau da, zuzenean belarrez elikatzen ari direla egiaztatzea. Egoera honek abereak monitorizatzeko eta bazkatzeko jarduera kontrolatzeko gai diren irtenbide digitalak garatzeko beharra azpimarratzen du, bai nekazariei bai merkatuari informazio fidagarria emanez.

Testuinguru honetan, LARRESNE sortzen da, nekazaritza-elikagaien sektoreko enpresak, teknologia-zentroak eta erakundeak integratzen dituen talde operatibo bat, abeltzaintza sektorearen digitalizazioa aurrera eramateko, artaldeen kudeaketa hobetzeko eta larreetatik datozen produktuen trazabilitatea indartzeko helburuarekin.

Bere kideen artean NEIKER teknologia zentroa dago, EAEko Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailaren menpeko erakundea, eta ekimenean paper garrantzitsua betetzen du ustiategietan aplikatutako irtenbide teknologikoen baliozkotze zientifiko eta egokitzapenaren bidez.

Lepoko adimenduna.

LARRESNEn aurkeztutako irtenbideen artean RUMI dago, GPSa eta azelerometro bat konbinatzen dituen lepoko adimenduna, animalien kokapena eta jarduera etengabe grabatzeko bazkatzen ari diren bitartean. Gailuak autonomia ematen duen eguzki-panel bat dauka, bateria etengabe aldatzeko beharra ezabatuz eta animalien jarraipen jarraitua eta fidagarria bermatuz, baita baserri handietan edo urruneko eremuetan bazkatzen diren animaliekin ere.

«Gailuak animalien jarduera zehazteko aukera ematen digun informazioa biltzen du: animalia bazkatzen, hausnartzen, atseden hartzen edo larreetan mugitzen ari den. Informazio hori denbora errealean bidaltzen da aplikazio batera, eta horrek erraztu egiten die nekazariei animalia bakoitza banan-banan kontrolatzea eta eguneroko zereginak planifikatzea», azaldu du Nerea Mandalunizek, NEIKEReko Animalia Ekoizpen saileko ikertzaileak.

Aplikazioa abeltzaintzan.

Tresna behientzat optimizatuta dago eta Larresneko esne-ustiategi batean erabiliko da. Latxo ardietan ere probatuko da, teknologia sektore bakoitzaren beharretara egokituz. Behientzat, RUMI sistema dagoeneko balioztatu du NEIKERek eta abeltzainei estroari, erditzeari eta osasun- edo ongizate-arazo potentzialei buruzko informazioa berehala jasotzeko aukera ematen die. Jarraipen jarraitu honek abeltzainei beren zereginak antolatzen, gertaera desberdinak aurreikusten eta animalien ongizatea hobetzen laguntzen die. Gainera, larreetan hazitako esnea ziurtatzeko aukera irekitzen du, trazabilitatea, bereizketa eta gardentasuna eskainiz kontsumitzailearentzat.

Sistema optimizatzeko, NEIKER Behialdeko behi-ustiategi batean ari da lanean, non etengabe aztertzen dituen gailuak erregistratutako datuak, jarduera, ongizate eta ugalketa-parametroak denbora errealean identifikatzeko duen zehaztasuna egiaztatzeko, eta horrela, ustiategien eguneroko kudeaketan duen erabilgarritasuna hobetzeko. Proiektuak Behialderi larreetan hazitako esnea ziurtatzen ere lagunduko dio.

Bitartean, Latxo ardi sektorean, NEIKER ardi-artaldeari buruzko informazioa biltzen ari da Arkauteko egoitzan, teknologia ardien beharretara egokitzeko eta etorkizunean Idiazabal JDOri lotutako animalien pentsuen ziurtapen-prozesuetan txertatzea errazteko helburuarekin, zeinak EAEko eta Nafarroako eremu zehatzetan gazta-ekoizpena babesten duen.

Zereginen antolaketa eraginkorra

Tresnak abeltzaintza sektoreari onurak eskaintzea du helburu, animalien osasun, ongizate edo portaera arazoak goiz detektatzeaz harago doazenak. Mandalunizen arabera, “ekimenak sektoreari nekazarien eguneroko zereginak eraginkortasunez antolatzen laguntzean, lanaren plangintza hobetzean, animaliei gerta dakizkiekeen gertakari potentzialak aurreikustean oinarritzen da, eta horrek guztiak artaldeen kudeaketa optimizatzea ahalbidetuko du”.

Gainera, artzaintzaren digitalizazioak informazio jarraitu eta objektiboan oinarritutako kudeaketa eredu berriak errazten ditu, eta horrek denbora optimizatzea, artaldearen beharrak aurreikustea eta esku-hartzeak datu errealetan oinarrituta egokitzea ahalbidetzen du.

Gainera, erregistro zehatzen eskuragarritasunak merkatuan produktuen trazabilitatea eta bereizketa ahalbidetzen du, hala nola belarrez elikatutako behien esnearen ziurtagiria, sistemak trazabilitatea eta ekoizpen-irizpideen betetzea babesten duten froga egiaztagarriak eskaintzen baititu, informazio argia eskainiz kontsumitzaileari eta sektoreak haren jarraipena egitea erraztuz.

LARRESNEri buruz

LARRESNE 2024ko deialdian abian jarritako talde operatiboa da, 2023-2027 Nekazaritza Politika Bateratuaren (NPB) Plan Estrategikoaren esparruan, Ekimen hau urte amaieran amaituko da, eta honako hauek osatzen dute: NEIKER teknologia zentroa, BEHI-ALDE abeltzaintza ustiategia (behi proiektuaren buru), KERIXARA gaztandegia (ardi proiektu piloturako), EITFOOD, INNOGANDO startup-a (teknologia hornitzailea) eta IDIAZABAL JDOaren Kontseilu Arautzailea. Talde honen helburua teknologia eta abeltzaintzako praktika onenak integratzea da, animalien ongizatea hobetzeko, praktika jasangarriak bermatzeko eta animalientzat zein ingurumenarentzat onurak sortzeko. Horrela, proiektuak abeltzainen beharrei eta animalien osasunari, jasangarritasunari eta ongizateari buruzko gizarte-eskaerei erantzuten die, eta, aldi berean, artzaintzatik eratorritako produktuen trazabilitatea eta kalitatea indartzen ditu.