INTERREG-SUDOE Alert-pfas Proiektua: PFAS kutsadura detektatu eta prebenitzeko nazioarteko estrategia bat

Klima-aldaketak sute biziagoak eta oldarkorragoak areagotzea eragiten ari da SUDOE eskualdean (Espainia, Portugal eta Frantzia). 2022ko suteek parke naturalak eta babestutako eremuak larriki kaltetu zituzten, biodibertsitatea eta ekosistemak arriskuan jarriz. Sute horiei aurre egiteko, suaren aurkako agenteak dituzten suteen aurkako aparren erabilera areagotu egin da. Hala ere, apar hauek PFASak (perfluoroalkil eta polifluoroalkil substantziak) dituzte, "betiko produktu kimikoak" bezala ezagutzen direnak, oso kutsatzaileak eta osasunerako eta ingurumenerako kaltegarriak direnak. PFASen ingurumen-eragina: Iraunkortasuna eta toxikotasuna: PFASak ez dira erraz degradatzen eta lurzoruan, uretan eta airean geratzen dira. Kutsadura-zikloa: Lurzoruan sartu eta uretara iristen dira. Atmosferara isurtzen diren fluordun gas bihurtzen dira. Berotze globala eta klima-aldaketa eragiten dituzte. Atmosferan degradatzen direnean, lurzorura eta uretara itzultzen dira euri azidoaren bidez.

Ziklo honek kutsadura iraunarazten du eta klima-krisia areagotzen du. Irtenbidea: ALERTA-PFAS

Nola lortu genuen?

• PFASak denbora errealean detektatu eta kontrolatzeko irtenbide berritzaile bat garatu dugu.
• Konposatu hauek ura, lurra eta airea kutsa ez dezaten teknologia aurreratuak erabiltzen ditugu.
• Proiektu pilotuak gauzatu genituen Espainian, Portugalen eta Frantziako parke naturaletan eta babestutako guneetan.

Proiektuak 10 onuradun eta 12 bazkide ditu Espainiatik, Portugaletik eta Frantziakotik. Nori zuzenduta dago ALERT-PFAS?

• Agintaritza publikoak eta parke naturalen kudeatzaileak.
• Ura kudeatzeko enpresak.
• Suhiltzaileen eta babes zibileko erakundeak.
• Biztanleria eta ingurumen-kudeaketako eragile nagusiak.

ALERT-PFASek eragile horiek guztiak kontzientziatzea eta ahalduntzea du helburu, ingurumenaren kontserbazioan eta klima-aldaketaren aurkako borrokan eragin iraunkorra lortzeko.